Í ræðu sem ég flutti sem forseti Alþingis við þingfrestun 30. maí 2008 vék ég að þeim breytingum sem voru gerðar á starfsháttum Alþingis og starfsaðstöðu þingmanna á haustþinginu 2007 og sagði m.a.
„Mér virðist það vera almennt viðhorf meðal alþingismanna að þær umbætur sem samþykktar voru á starfsháttum og þingsköpum Alþingis í desember hafi verið farsælar þó að skiptar skoðanir kunni að vera um fyrirkomulag umræðna. Ég lít hins vegar svo á að þessar úrbætur séu aðeins fyrsti þáttur í frekari breytingum sem nauðsynlegt er að gera á starfsháttum og starfsaðstöðu á Alþingi.
Einn veigamikill þáttur í þessu umbótaferli hefur verið að styrkja eftirlitshlutverk Alþingis. Ég tel að efla þurfi sérstaklega eftirlitshlutverk fastanefndanna og að opna eigi einstaka nefndarfundi fyrir fjölmiðlum og hagsmunaaðilum. Í því skyni lagði ég í lok apríl fyrir forsætisnefnd tillögur um opna nefndafundi og voru þær einróma samþykktar. Með þessari samþykkt forsætisnefndar hefur verið stigið mjög veigamikið skref sem á eftir að breyta ásýnd þingsins sem eftirlitsaðila með störfum framkvæmdarvaldsins. Nú er unnið að því að gera nauðsynlegar ráðstafanir svo fullnægjandi aðstaða verði fyrir nefndirnar til að halda opna nefndafundi.
Ástæða þess að ég legg svo mikla áherslu á eftirlitshlutverk Alþingis er sú eindregna skoðun mín að þingeftirlitið sé auk löggjafarstarfsins veigamesta hlutverk Alþingis og leiðir það ekki síst af þeirri stöðu sem Alþingi hefur í okkar þingræðisskipan. Mér finnst eðlilegt að fram fari heildarendurskoðun á þeim lagareglum sem gilda um þingeftirlitið. Ég hyggst því leggja fyrir forsætisnefnd tillögu um skipan nefndar sem fari yfir gildandi lagareglur, skoði álitaefni, rannsaki þá þróun sem orðið hefur í þessum efnum í nágrannalöndum okkar ekki síst á Norðurlöndum og skili síðan skýrslu til forsætisnefndar. Um þetta mál mun ég vitaskuld hafa náið samstarf við forustu þingflokkanna“.
Í framhaldi af þessari yfirlýsingu samþykkti forsætisnefnd Alþingis tillögu mína um að skipa vinnuhóp er fengi það hlutverk að endurskoða lög um þingeftirlit. Var Bryndís Hlöðversdóttir lögfræðingur og aðstoðar rektor skipuð formaður en með henni voru skipuð Andri Árnason hæstaréttarlögmaður og Ragnhildur Helgadóttir prófessor við lagadeild Háskólans i Reykjavík. Ásmundur Helgason yfirlögfræðingur Alþingis var settur til að starfa með nefndinni.
Nú hefur þessi vinnuhópur skilað skýrslu og tillögum sem forsætisnefnd þingsins hefur þar með til meðferðar og frekari úrvinnslu. Ég vænti þess að forseti Alþingis taki þessari ítarlegu skýrslu vinnuhópsins vel og láti vinna tillögur og frumvarp til laga sem tryggi breytingar sem auki og efli eftirlit Alþingis með framkvæmdavaldinu í samræmi við þá þróun sem hefur orðið í þá átt að styrkja stöðu Alþingis og um leið tryggja sem besta stjórnsýslu á vettvangi ráðuneyta og stofnana.
Skýrsluna má lesa á vef Alþingis